Rönesans’ta Bir Top Model: Simonetta

Kimi zaman güzellikleri kimi zaman da sansasyonel hayatlarıyla gazeteleri, sosyal medyayı, dedikodu masalarını meşgul eden mankenleri düşünün. Boy boy fotoğraflar, belirli beden ölçülerini ve giyinme biçimlerini empoze etmeye devam ediyor. Rönesans gündemini meşgul eden top model ise La Bella lakaplı Simonetta, Cenova doğumlu soylu bir kadın, Floransa’dan Marco Vespucci’nin karısı ve Amerigo Vespucci’nin kuzeni. Çok güzeldi. Öyle ki bu güzelliğiyle pek çok Rönesans sanatçısına ilham oldu, onları kendisine âşık etti. 

Simonetta on beş yaşındayken Marco Vespucci ile evlendi. İlk bakışta bunun mantık evliliği olduğu söylenebilir. Marco’nun ailesi Floransa’da önemli bir konumdaydı. Medici ailesiyle olan bağları, Vespucciler’i hem ekonomik hem de sosyal olarak yukarı taşıyordu. Ancak Simonetta kocasına âşıktı, evlilikleri sadece bir hesap kitap meselesi değildi.

Simonetta ve Marco çifti evlendiklerinde Simonetta’nın güzelliği Floransa’da nam salmaya başladı. Sosyetenin ve soylu erkeklerin gözü hep onun üzerindeydi. Sandro Botticelli ve Piero di Cosimo gibi diğer önemli ressamlar tarafından keşfedildi. Floransa’yı o zamanlar Medici kardeşler, sanat dallarının gelişmesindeki hamilik rolüyle Lorenzo’yla, yakışıklılığı ve sportifliğiyle göz önünde olan Giuliano yönetiyordu. Giuliano Medici de Simonetta’nın hayranlarındandı. Giuliano, bir La Giostra’ya (atlı düello turnuvasına) Botticelli tarafından resmedilmiş bir sancakla giriş yaptı. Sancağın üzerine Simonetta’nın yüzü işlenmişti. O günden sonra Simonetta, Floransa’daki en güzel kadın olarak tanındı. Giuliano, turnuvayı ve  Simonetta’nın sevgisini kazandı. Simonetta “Güzellik Kraliçesi” ilan edildi. Ne yazık ki, Simonetta’nın muhteşem hayatı hızla sona erdi. Bir yıl sonra, 26-27 Nisan 1476 gecesi, muhtemelen tüberkülozdan öldü. Öldüğünde yirmi iki yaşındaydı.

Florasanlı şair Politian, La Bella‘nın ardından şu dizeleri yazdı: “Deniz kıyısının yukarısında, kızgın Neptün’ün kayalara çarptığı Ligurya bölgesinde… Orada, Venüs gibi, dalgaların arasında doğdu.”

Erken ölümünden sonra, Simonetta’nın güzelliği bir efsane haline geldi. Floransa’nın yüksek sosyetesinde, ressamlara modellik yapan kadınların en mükemmeli Simonetta’ydı. Çünkü güzelliği rafine zıtlıkları dengeleyen bir özelliğe sahipti. Hem çok güzeldi, hem çok mütevazı. Hem dünyevi bir güzellik söz konusuydu, hem de kutsal bir hayranlık uyandırıyordu. Hem cazibenin hem de erdemin simgesiydi. Çünkü Simonetta’ya duyulan aşk, kişiyi insanüstü bir düzenin varlığına duyulan inanca yaklaştırıyordu. Elbette genç yaşta ölümü, La Bella‘nın mistik bir varlık olarak kutsanmasını kolaylaştırmıştı. Aslında evli ve “yasak” olmasının da Simonetta’yı aynı zamanda hem erdemin hem tutkunun simgesi haline getirdiği söylenebilir.

Simonetta’nın hikâyesinde en heyecan verici başlık: Venüs’ün Doğumu. Botticelli, bu eserini Simonetta’dan dokuz yıl sonra 1485’te bitirdi. Bazıları bu resimdeki Venüs’ün Simonetta’ya benzediğini iddia etti. Bazı sanat tarihçileri bunun “romantik bir saçmalık” olduğunu söylüyor. Venüs‘ün Simonetta’nın yüzüne sahip olduğuna dair bir kanıt yok. Ama neden olmasın ki? Hem Simonetta’yı resmeden portrelerle karşılaştırıldığında bir benzerlik olduğu apaçık görülebiliyor. Öte yandan, başka bir sanat tarihçisi de Botticelli’nin La Bella‘ya âşık olduğunu savunuyor. Usta resssam, Simonetta’nın ayak ucunda bir yere defnedilmeyi vasiyet etmişti, nitekim otuz dört yıl sonra Ognissanti Kilisesi’ne gömüldü. Simonetta’nın yanına. 

Kaynak: 1, 2, 3.